Chi tiết tin - Sở Thông tin và Truyền thông

            Trong quy hoạch báo chí toàn quốc đã được Chính phủ phê duyệt, tạp chí văn nghệ là 1 trong 3 cơ quan báo chí chủ lực của địa phương. Như vậy, về hình thức xác định rất rõ. Các thể loại sáng tác như: truyện, thơ, tiểu thuyết, tranh… được chú trọng đăng tải. Tuy nhiên, với nhiệm vụ là cơ quan báo chí, cách thức tuyên truyền sẽ thực hiện có phần mềm mại, uyển chuyển và đi sâu lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật. Là cơ quan báo chí, tạp chí văn nghệ không thể thờ ơ với dòng chảy thông tin sôi động của cuộc sống và bỏ qua việc tuyên truyền cho địa phương.

Với tiêu chí lấy độc giả là trung tâm, các tờ báo lớn trong nước đã thực hiện chuyển đổi số từ rất sớm với sản phẩm báo chí tích hợp trong đó đủ các chức năng của phát thanh và truyền hình. Đối với tạp chí văn nghệ địa phương nhìn bình diện chung trên cả nước, việc chuyển đổi số chưa được quan tâm nhiều.

           Nếu lấy bạn đọc làm trung tâm, không muốn bạn đọc thờ ơ và tẩy chay và để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ được giao, đòi hỏi tất yếu các tạp chí văn nghệ địa phương phải đổi mới. Sản phẩm báo chí có hấp dẫn, thu hút và giữ chân được bạn đọc hay không sẽ là câu trả lời cuối cùng cho mọi câu hỏi.

            Ý thức được yêu cầu này, Ban biên tập Tạp chí Cửa Việt đã tham khảo rất nhiều mô hình hoạt động của tạp chí văn nghệ cả nước. Hầu hết các tạp chí văn nghệ vẫn duy trì theo mô hình cũ. Do đó, Cửa Việt phải xây dựng mô hình hoạt động riêng và gần như là đơn vị đầu tiên thực hiện chuyển đổi số trong tạp chí văn nghệ địa phương cả nước.

          *Tổ chức lại bộ máy Tòa soạn

            Tạp chí Cửa Việt triển khai thực hiện và đưa vào hoạt động mô hình tòa soạn online từ tháng 4 năm 2020 (tiết kiệm thời gian, chi phí in ấn các bản thảo, vật tư văn phòng phẩm…). Tòa soạn tích hợp được việc quản lý biên tập (bản gốc, bản thảo qua các bước biên tập) đến văn bản hành chính của đơn vị. Tạp chí gần như là đơn vị đầu tiên trong tạp chí văn nghệ cả nước triển khai mô hình này.

            Ban biên tập tiến hành rà soát, sắp xếp, bố trí công việc phù hợp với trình độ, năng lực chuyên môn của từng người, đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ công việc được giao như: Thực hiện luân phiên thay đổi mỗi biên tập viên làm Thư ký tòa soạn một số báo. Sắp xếp, điều động nhân sự phụ trách việc tuyên truyền trên trang thông tin điện tử tổng hợp và mạng xã hội… Tổ chức tập huấn kiến thức và kỹ năng sử dụng facebook; kỹ năng sử dụng linh hoạt các phần mềm máy tính để chỉnh sửa, đăng bài viết emagazine, đoạn phim giới thiệu ngắn trên trang thông tin điện tử tổng hợp...

          Tạp chí in ra hàng tháng đổi mới về hình thức trình bày và nội dung theo chủ đề. Số chuyên đề với 1 quý 1 số đi sâu phản ánh về nét văn hóa độc đáo, riêng biệt của Quảng Trị phục vụ cho công tác thông tin đối ngoại. Đối với Tạp chí in, điểm nhấn được tập trung đối với ảnh bìa phải phù hợp với chủ đề và thực sự gây ấn tượng cho bạn đọc.

          Trang thông tin điện tử tổng hợp được cập nhật tin, bài thường xuyên, chú trọng hơn đến nội dung thời sự của tỉnh theo hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và Sở Thông tin và Truyền thông. Đơn vị đã thực hiện số hóa hơn 300 số báo kể từ khi Tòa soạn thành lập nên lượng thông tin về tỉnh Quảng Trị được lưu trữ gần 30 năm qua phong phú nhiều thể loại. Bên cạnh đó, web đăng tải thêm thông tin về mảnh đất, con người Quảng Trị, về văn hóa, văn học nghệ thuật từ nhiều nguồn khác. Hệ thống tìm kiếm dữ liệu được sắp xếp hợp lý nên việc tìm kiếm thông tin thuận lợi hơn. Tạp chí xuất bản nhiều bài viết dưới hình thức emagazine.

Bìa Tạp chí Cửa Việt được trao giải khuyến khích Bìa báo xuân ấn tượng tại Hội báo toàn quốc 2022

          Ngoài các thông tin đăng tải trên tạp chí in, còn đăng tải, cập nhật kịp thời các thông tin thời sự về Quảng Trị theo định hướng của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và hướng dẫn của Sở Thông tin và Truyền thông; đăng tải các thông tin liên quan đến lĩnh vực văn hóa, văn nghệ. Thực hiện clip ngắn quảng bá trên facebook, tiktok. Tạp chí thực hiện một số livestream giới thiệu về các buổi ra mắt sách, triển lãm tranh, sự kiện văn hóa văn nghệ được quan tâm như: triển lãm tranh của danh họa Lê Bá Đảng tại quê nhà Triệu Phong; Khai mạc Ngày Sách Việt Nam 21/4 tỉnh Quảng Trị; Khánh thành Nhà lưu niệm Chế Lan Viên; buổi ra mắt giới thiệu tập sách mỹ thuật về chân dung các văn nghệ sĩ nổi tiếng của Việt Nam; ra mắt tập sách của cựu chiến binh Trần Bình; Triển lãm lưu động bản đồ Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam tại huyện Đakrông; trao giải Đại sứ văn hóa đọc…. Mặc dù lượng theo dõi hiện tại chỉ ở con số 1,8 K nhưng hoạt động sôi động, đăng tải thông tin hàng ngày, có lượng like, bình luận và tương tác thật,  ổn định và tăng dần.

          *Quyết tâm chuyển đổi số: Thể hiện từ việc nhỏ

          Đổi mới chưa bao giờ là vấn đề dễ dàng. Nếu không có nguồn lực (nhân lực, tài lực) cộng với quyết tâm rất dễ chùn chân và dừng lại. Để bắt đầu tiến hành việc đổi mới, Ban biên tập Tạp chí Cửa Việt đã tham khảo các tờ báo văn nghệ địa phương để tìm ra một mô hình chuyển đổi số tuy nhiên đến nay, gần như là không có nên Cửa Việt học hỏi từ các cơ quan báo chí Trung ương để xây dựng mô hình hoạt động riêng của đơn vị.

          Chia sẻ về vấn đề chuyển đổi số Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, không cần nhiều tiền vẫn thực hiện chuyển đổi số được. Quan trọng nhất là ý thức của người đứng đầu.

          Đầu tháng 11/2021, Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng có buổi làm việc với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, các cơ quan báo chí và các Sở, ngành, đơn vị liên quan để lắng nghe về hoạt động báo chí, nhất là chuyển đổi số nhằm có định hướng phát triển trong thời gian tới. Điều này động viên rất lớn đối với đội ngũ người làm báo trên địa bàn quyết tâm thực hiện chuyển đổi số để đem đến diện mạo mới cho báo chí Quảng Trị.

          Đầu tháng 7/2021, Báo Văn Nghệ đã ấn hành số 1 bộ mới do đích thân Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều trực tiếp chủ trì công việc đổi mới. Đây cũng được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa X nhiệm kỳ 2020-2025. Báo Văn Nghệ số 1 bộ mới, tức số 27/2021, thay đổi hình thức trình bày đẹp và nội dung mới lạ. Trong đó, bìa 1 của Báo được trình bày thoáng theo phong cách báo chí, bắt mắt và ấn tượng. Điều này cho thấy, sự khởi động của Tạp chí Cửa Việt từ năm 2020 là hướng đi đúng và cần phải thực hiện cho sự thay đổi diện mạo của tạp chí văn nghệ địa phương.

          Trong buổi làm việc với các cơ quan báo chí tỉnh Quảng Trị vào dịp cuối tháng 4/2022, Nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh rằng: “Chuyển đổi số ở các cơ quan báo chí cần quyết tâm và nghiên cứu kỹ các bước đi phù hợp. Nếu không sẽ rơi vào tình trạng có tiền vẫn không làm chuyển đổi số được” và “Quan trọng nhất là chúng ta phải biết dùng chuyển đổi số để làm nổi bật lên phong cách riêng của chúng ta”.

          *Thắp lên ánh sáng mới từ kết quả bước đầu

          Với kinh phí hoạt động thường xuyên rất ít, nhuận bút và thu nhập gần như thấp nhất trong các cơ quan báo chí của Quảng Trị và từ năm 2021 về trước, để có được kết quả bước đầu như hôm nay, trước hết chính nhờ sự ủng hộ của 2 cơ quan sâu sát và gần gũi nhất là Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ và Sở Thông tin và Truyền thông. Sự chỉ đạo của cơ quan chủ quản báo chí là Hội VHNT tỉnh. Sự tiếp sức của Hội Nhà báo tỉnh. Nhất là sự quan tâm của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đối với sự phát triển của báo chí Quảng Trị thời gian qua.

          Hiện nay, Cửa Việt có lẽ là một trong số rất ít tạp chí văn nghệ địa phương trong cả nước có đủ bộ sản phẩm báo chí gồm: tạp chí in, web và fanpage cung cấp thông tin hàng ngày, có tương tác thật… Tạp chí xuất bản nhiều bài viết dưới hình thức emagazine được bạn đọc phản hồi tốt bởi nội dung hay, hình ảnh đẹp. Trước đây, chúng ta ngầm hiểu bài báo trên web sẽ ngắn, cần nhiều ảnh. Phần hình trên Đài truyền hình sẽ đáp ứng tốt hơn. Tuy nhiên, một bài báo được trình bày trên hình thức emagazine đã phá vỡ hoàn toàn truyền thống. Bài có dung lượng không giới hạn, rất dài nhưng vẫn khiến bạn đọc say mê vì cách bố trí hình ảnh, clip cùng các infographic minh họa hấp dẫn…

          Lần đầu tiên, Tạp chí Cửa Việt trao giải khuyến khích Bìa báo xuân ấn tượng tại Hội báo toàn quốc 2022 và cũng là tạp chí văn nghệ địa phương duy nhất được trao giải bìa ấn tượng.

          Rõ ràng, để thu hút bạn đọc, một sản phẩm báo chí của bối cảnh chuyển đổi số phải hội tụ các yếu tố: Trí tuệ của nhà báo + Kỹ thuật cao của nhà công nghệ + Mỹ thuật đẹp mắt của họa sĩ. Chuyển đổi số là một hành trình nhằm chuyển đổi các phương thức hoạt động sao cho hiệu quả hơn, đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của độc giả. Tạp chí Cửa Việt mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, sẻ chia, hỗ trợ để tiếp tục con đường chia sẻ và lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc, độc đáo và riêng biệt của Quảng Trị.

                                            Bài và ảnh: MINH TRÍ