Chi tiết tin - Sở Thông tin và Truyền thông

Trong những năm qua, được sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương, nhiều câu lạc bộ văn hóa dân gian được thành lập không chỉ làm phong phú thêm đời sống tinh thần cho người dân mà còn góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống trong cộng đồng các dân tộc tại huyện miền núi Hướng Hóa.

* Phát triển về quy mô và chất lượng

Huyện Hướng Hóa có gần 50% dân số là người dân tộc thiểu số, gồm 3 dân tộc sinh sống chủ yếu là dân tộc Kinh, Vân Kiều và Pa Kô. Mỗi dân tộc có những nét đẹp văn hóa, sinh hoạt, truyền thống riêng biệt. Từ đó tạo nên sự giao thoa, đa dạng về văn hóa, sự phong phú về các loại hình nhạc cụ, các làn điệu dân ca, dệt thổ cẩm, ẩm thực truyền thống… góp phần quan trọng vào việc phát huy bản sắc văn hoá dân tộc của địa phương.

Thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/HU ngày 28/10/2021 của Huyện ủy Hướng Hóa nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số Vân Kiều, Pa Cô, từ năm 2021 đến nay, toàn huyện đã có hơn 10 câu lạc bộ văn hóa văn hóa truyền thống được thành lập với hơn 150 thành viên. Nhiều câu lạc bộ hoạt động sôi nổi, duy trì tập luyện thường xuyên, tích cực tham gia các hoạt động ở địa phương như: Câu lạc bộ Cồng chiêng Khe Sanh, Câu lạc bộ Đan lát xã Tân Thành, Câu lạc bộ Cồng chiêng Lao Bảo, Câu lạc bộ dân ca Hướng Phùng,…. Đồng thời, huyện cũng đã phục dựng thành công Lễ hội “Mừng Lúa mới” của đồng bào dân tộc Vân Kiều tại thôn Chênh Vênh, xã Hướng Phùng.  Hướng dẫn các xã, thị trấn thành lập các câu lạc bộ di sản phù hợp với tình hình thực tế. Xây dựng được 2 phim ngắn và 1 bộ ảnh tư liệu quảng bá về bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc dân tộc Vân Kiều, Pa Kô để trưng bày, phục vụ cho hoạt động lễ hội, truyền thống của địa phương.

Nghệ nhân Hồ Văn Hồi, Trưởng Câu lạc bộ Cồng chiêng Khe Sanh cho biết: “Câu lạc bộ được thành lập từ đầu năm 2020, được sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp chính quyền, sau khi được tập huấn các kỹ năng, được hỗ trợ về trang phục, nhạc cụ thì số lượng thành viên đã tăng lên từ 15 lên đến 30 người. Trong đó, có nhiều hội viên còn rất nhỏ tuổi. Ngoài truyền dạy cho hội viên lớn tuổi, chúng tôi còn truyền dạy cho các em nhỏ trong thôn bản. Việc duy trì các hoạt động này đã giúp các em nhỏ ngày càng hiểu và yêu dân ca của dân tộc mình”.

Không chỉ phát huy vai trò bảo tồn, gìn giữ di sản văn hóa dân tộc mà thành viên giữa các đội, các câu lạc bộ văn hóa thường xuyên tổ chức giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm với nhau. Tham gia tích cực vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ do tỉnh, huyện tổ chức như: Phiên chợ Xuân vùng cao huyện Hướng Hóa, Rừng xanh vang tiếng Ta Lư tỉnh Quảng Trị, trình diễn các làn điệu văn hóa các dân tộc tỉnh Quảng Trị, tham gia trình diễn tại Ngày hội văn hóa các dân tộc miền Trung tại tỉnh Bình Định năm 2023.

* Thành lập các câu lạc bộ văn hóa dân gian truyền thống

Ngày 17/11/2023, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện đã ban hành Kế hoạch số 16/KH-UBND về tổ chức xây dựng câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại các thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng di dân tái định cư. Theo đó, thành lập 06 câu lạc bộ văn hóa dân gian tại các xã, thị trấn: Lao Bảo, Tân Lập, Thuận, Hướng Phùng, Lìa, Hướng Sơn, mỗi câu lạc bộ gồm 15 thành viên là những nghệ nhân, già làng, trưởng bản, người có uy tín và đồng bào dân tộc thiểu số am hiểu và có kiến thức văn hóa dân gian.

Thời gian tới, UBND huyện, Phòng VHTT huyện sẽ mở các lớp tập huấn các nội dung về văn hóa dân gian, các học viên sẽ được tìm hiểu về các chủ trương của Đảng và Nhà nước về công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc thiểu số; học tập các kỹ năng cơ bản xây dựng chương trình văn nghệ, viết lời giới thiệu, dẫn chương trình, kỹ năng trình diễn; cách diễn xướng các làn điệu dân ca của đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô, từ đó học viên ứng dụng trong hoạt động, tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ tại địa phương.

Việc xây dựng, tổ chức các câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian phải đảm bảo có hiệu quả, ưu tiên phát triển tại các thôn có các hạt nhân trẻ tuổi, có thành lập đội nghệ nhân, tạo môi trường văn hóa, không gian văn hóa phù hợp để các câu lạc bộ được thường xuyên được giao lưu, trình diễn văn hóa truyền thống trong các ngày hội, liên hoan, giao lưu văn hóa.

Ông Hồ Ngọc Tình, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Hướng Hóa cho biết: “Để phát huy hiệu quả hoạt động của các loại hình đội, nhóm, câu lạc bộ văn hóa truyền thống, đòi hỏi các cấp chính quyền quan tâm, triển khai nhiều cơ chế hỗ trợ nhằm tạo điều kiện, môi trường cho các câu lạc bộ, đội nhóm văn nghệ dân gian phát triển, duy trì hoạt động, tập luyện. Với những giá trị văn hóa độc đáo, các câu lạc bộ, đội nhóm này sẽ thúc đẩy phong trào tập luyện, giữ gìn những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn”.

Thời gian tới, để các đội, các câu lạc bộ văn hóa dân gian hoạt động hiệu quả hơn nữa cần tập trung lựa chọn nghiên cứu, bảo tồn, phát huy những loại hình dân ca, dân vũ, dân nhạc của các dân tộc thiểu số phải gắn với phát triển du lịch có giá trị tiêu biểu, đặc sắc. Đồng thời, phải tổ chức xây dựng, khai thác tốt loại hình du lịch đặc trưng, phù hợp với đặc điểm văn hóa cộng đồng, mở rộng các ngành kinh tế phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi… tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương.

                                                                            Bài và ảnh: NHƯ TÚ